तेस्रो अपेक्षित परिणाम : भौतिक संरचना, सार्वजनिक यातायात, ज्ञान, सूचना र सञ्चारमा पहुँच बढाउने

समावेशी समाजभित्र अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूका अधिकार उपलब्ध गराउन भौतिक संरचनाहरू, सार्वजनिक यातायातको उपयोग, सूचना तथा ज्ञान र सञ्चारमा समान पहुँच पुर्‍याउने कुरा एउटा महत्वपूर्ण पूर्वशर्त हो । बाटोघाटो, सार्वजनिक स्थल, खेल्ने ठाउँ, पार्क, बजार, विद्यालय, सरकारी भवन र कार्यालयदेखि मानिसहरूले दैनिकरूपमा विभिन्न प्रयोजनका लागि उपयोग गर्ने सबै भौतिक संरचनालगायत सार्वजनिक यातायात, सूचना तथा सञ्चारका साधन, माध्यम र प्रणालीहरू सबै अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूका लागि र समाजका अन्य सबै मानिसले समानरूपमा उपयोग गर्न मिल्ने र सक्नेगरी बनाइनुपर्नेछ । यस्ता सबै संरचना र प्रणालीमा सबैलाई पहुँच सुनिश्चित गर्न तिनीहरूको योजना निर्माण, नक्सा तयारी, नक्सा पास, ढाँचा तयार गर्ने, बनाउनेदेखि निरन्तर मर्मत तथा सम्भार गर्नेसम्मका काम अपाङ्गता भएका व्यक्तिलगायत सबैलाई सहज हुनेगरी बनाइएको छ कि छैन भनी प्रभावकारी जाँच र निरन्तर अनुगमन गरिनेछ । अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूका लागि आफ्नो दैनिक जीवनका कामहरूमा परनिर्भरता घटाउन र आफ्नै निर्णयमा स्वनिर्भर जीवन बाँच्न सहायक सामग्री र सम्बन्धित सहयोग/सेवाहरूको उपलब्धता पनि पूर्वशर्त हो । यस्ता सहायक सामग्रीहरूको उत्पादन, वितरण र यससम्बन्धी अध्ययन र अनुसन्धानलाई प्रोत्साहन गरिनेछ ।

प्रगति मापन गर्ने सूचक

मुख्य सूचक

३.१   देशका राजधानीमा सबैका लागि पहुँचयुक्त भएका सरकारी भवनहरूको संख्या ।

३.२   सबैका लागि पहुँचयुक्त अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलहरूको संख्या ।

३.३   सरकारी टेलिभिजनमा समानान्तररूपमा दैनिक सांकेतिक भाषामा समेत दिइने समाचारको संख्या ।

३.४   पहुँचसम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा स्वीकार गरिएको मापदण्ड पूरा गरेका वेबसाइटहरू र सबैका लागि पहुँचयुक्त हुनेगरी राखिएका सार्वजनिक दस्तावेजहरूको संख्या ।

३.५   आवश्यकता अनुसार सहायक सामग्री प्राप्त गर्ने अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको संख्या ।

सहायक सूचक

३.६   अपाङ्गता भएका विज्ञहरू समेतको सहभागितामा पहुँचको अवस्थाको प्रभावकारी जाँच र अनुगमन गर्ने कार्यक्रमहरू भएको ।

३.७   अन्तर्राष्ट्रियरूपमा स्वीकार गरिएको मापदण्ड अनुसार सदस्य देशहरूले पनि अवरोधमुक्त वातावरण निर्माण गर्न आवश्यक पर्ने वाध्यकारी कानुनी व्यवस्था र प्राविधिक मापदण्डहरू निर्धारण गरेको र सो मापदण्ड अनुसार योजना तथा नक्साहरू पास गर्ने, स्वीकृति दिने र त्यसै अनुसार काम भए/नभएको अनुगमन गर्ने प्रभावकारी निकायसमेत भएको ।

३.८   साङ्केतिक भाषाका दोभाषेको संख्या ।

३.९   अन्तर्राष्ट्रियरूपमा स्वीकार गरिएको मापदण्ड अनुसार सदस्य देशहरूले सूचना तथा सञ्चारसम्बन्धी सेवाहरू (उदाहरणका लागि वेबसाइट) अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूका लागि अवरोधमुक्त बनाउन आवश्यक पर्ने वाध्यकारी कानुनी व्यवस्था र प्राविधिक मापदण्डहरू निर्धारण गरेको र सो मापदण्ड अनुसार काम भए/नभएको अनुगमन गर्ने प्रभावकारी निकायसमेत भएको ।