सातौँ अपेक्षित परिणाम : अपाङ्गता समावेशी विपद जोखिम न्यूनीकरण र व्यवस्थापन

एसिया प्रशान्त क्षेत्र जलवायु परिवर्तनलगायत विभिन्न विपदहरूबाट धेरै नकारात्मक प्रभाव पर्ने क्षेत्र हो । विपद जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापनका नीति, योजना तथा कार्यक्रमहरूमा अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई अलग्याउने गरिएका कारणले उनीहरू लगायत अन्य जोखिममा रहेका समूह यस्ता विपदका घटनामा मृत्यु, चोटपटक र थप शारीरिक वा मानसिक क्षतिको शिकार हुने जोखिम अत्यधिकमात्रामा हुन्छ । यस्ता विभिन्न विषयमा सरकारले जनहितका लागि जारी गर्ने सन्देशहरू अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूका लागि पहुँचयुक्त ढाँचामा हुँदैनन् । जस्तैः साङ्केतिक भाषा, ब्रेल, सङ्केत वा सरल र बुझिने चित्रहरूको प्रयोग गरिंदैनन् । यसैगरी आकस्मिक द्वार (ढोका) हरू, आकस्मिक अवस्थामा निर्माण गरिने अस्थायी सिविर र सेवा-सुविधा पनि अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूका लागि पहुँचयुक्त हुँदैनन् । विपदको अवस्था आउनु पहिले गर्नुपर्ने तयारीका बारेमा सिकाइने कार्यक्रमहरूमा निरन्तररूपमा अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई पनि समावेश गरियो भने उनीहरूमाथि विपदबाट हुने क्षति न्यून गर्न सकिन्छ । भौतिक संरचनाहरूलाई अपाङ्गतामैत्री बनाइएको खण्डमा पनि विपद व्यवस्थापनबाट हुने क्षति कम गर्न सकिन्छ ।

प्रगति मापन गर्ने सूचक

मुख्य सूचक

७.१.    अपाङ्गता समावेशी विपद जोखिम न्यूनीकरण योजना तयार गरिएको ।

७.२.    विभिन्न सेवासँग सम्बन्धित कर्मचारीहरूलाई अपाङ्गता समावेशी तालिमहरू प्रदान गरिएको ।

७.३.    अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूका लागि पहुँच पुग्नेगरी बनाइएका विपद व्यवस्थापनका लागि तयार गरिने सिविरको संख्या ।

सहायक सूचक

७.४.    विपदका कारणले मारिएका वा गम्भीर रूपमा चोटपटक लागेका अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको संख्या ।

७.५.    विपद व्यवस्थापनको अवस्थामा अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई मनोसामाजिक परामर्श गर्न सक्ने कर्मचारीको उपलब्धता ।

७.६.    विपद व्यवस्थापनका लागि तयारी गर्दा र विपद वा विपदपछिको अवस्थामा अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूका लागि सहायक सामग्री र सहयोगी प्रविधिको उपलब्धता ।

लक्ष्य

७. (क) : अपाङ्गता समावेशी विपद जोखिम न्यूनीकरण योजनालाई सबल बनाउने ।

७. (ख) : जोखिम वा विपदका अवस्थाहरूमा अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई समयमै र उपयुक्त सहयोग पुर्‍याउने उपायहरू कार्यान्वयनलाई सबल बनाउने ।