धारा २४ : शिक्षा लिन पाउने
सबै अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई शिक्षा (पढ्न, लेख्न, तालिम लिन) पाउने अधिकार हुनेछ र यो कुरा देशहरूले सुनिश्चित गर्नेछन् । अरू व्यक्तिसरह सबै अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूले समानरूपमा शिक्षा लिन पाउने अधिकार सुनिश्चित गर्न देशहरूले तल उल्लेखित कामहरू गर्नुपर्छः
- देशहरूले अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई अरूसरह मुलधारका विद्यालय, कलेज वा शैक्षिक संस्थामा गएर पढ्न पाउने अवसर सुनिश्चित गर्नुपर्छ ।
- अपाङ्गता भएकै आधारमा कसैलाई पनि कुनै पनि प्रकारको शिक्षा लिन पाउने अधिकारबाट अलग्याइने छैन ।
- अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूले अन्यसरह नै स्थानीय विद्यालय वा शैक्षिक संस्थामा गएर राम्रो शिक्षा लिन पाउनेछन् ।
- प्राथमिक वा माध्यमिक शिक्षा नि:शुल्क प्राप्त गर्न पाउनेछन् ।
- अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई विद्यालयमा अन्यसरह विभिन्न गतिविधिहरूमा समावेश हुन वा सहभागी हुन, सिक्न र पढ्न आवश्यक पर्ने सबै सहयोगहरू हरसम्भव उपलब्ध गराइनेछ ।
- विद्यालय वा शैक्षिक संस्थामा अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई सिक्न, पढ्न मद्दत गर्ने ब्रेल लिपि, अन्य बैकल्पिक लिपि, साङ्केतिक भाषा, अन्य उपयुक्त सञ्चारका माध्यमहरू, हिँडडुल गर्न सिकाउने तालिम, दौँतरीबाट सिक्ने कला र अन्य आवश्यक परामर्शहरूलाई सहज बनाउने,
- दृष्टिविहीन, बहिरा, श्रवण-दृष्टिविहीन र त्यसमा पनि विशेष गरेर बालबालिकाहरूलाई सिक्न मद्दत हुने उपयुक्त भाषा र तरिका अपनाउने,
- अपाङ्गताको प्रकृति, गम्भीरता र अवस्था अनुसार सिकाइ आवश्यकता पहिचान गरेर त्यस्ता आवश्यकता अनुसार शिक्षा दिने व्यवस्था गर्ने,
- मानिसहरूलाई साङ्केतिक भाषा सिकाउनु पर्ने र यसलाई बहिरा समुदायको भाषाको रूपमा विकास गर्नुपर्ने,
- शिक्षकहरूसँग अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको समेत सिकाइ आवश्यकता बुझेर शिक्षा दिनसक्ने सही सीप भएको निश्चित गर्नुपर्छ । त्यसका लागि शिक्षकहरूलाई उपयुक्त तालिम र प्रशिक्षणहरूको व्यवस्था गर्ने र यस्ता प्रशिक्षणहरूमा अपाङ्गतासम्बन्धी चेतना र ज्ञान, अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूसँग सञ्चार गर्ने तरिका, भाषा, माध्यम वा उपायहरू, सञ्चारसम्बन्धी प्रविधिहरू, शिक्षण प्रविधि, बैकल्पिक उपायहरू जस्ता विषयवस्तु समावेश गर्ने,
- अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई सामान्य शिक्षा लगायत प्रौढ शिक्षा, व्यावसायिक तथा सीपमूलक शिक्षा आदि दिन उपयुक्त सहयोग र अनुकूलता प्रदान गर्नुपर्छ ।
Share this post:
