कक्षा १ देखी ८ सम्मका अपाङ्गता भएका वालवालिकाको लागि छात्रवृत्तिको व्यवस्था (Scholarships for Class 1-8 students)
सुविधा :
विद्यालय स्तरमा छात्रवृत्तिको व्यवस्था गरी अपाङ्गता भएका बालबालिकाहरूको शिक्षामा पहुँच अभिवृद्धि गर्ने व्यवस्था गरिएको छ । यस्तो छात्रवृत्ति उनीहरूका लागि छात्रावासको सुविधा, विद्यालय पोसाक, शैक्षिक सामग्री (कापी, कलम, मसी, यातायात भाडा तथा अन्य मसलन्द आदि) खरिदका लागि प्रदान गरिन्छ । आर्थिक वर्ष २०६८/०६९ को नेपाल सरकारको वार्षिक नीति तथा कार्यक्रम र वजेट मार्फत कक्षा १ देखी ८ सम्मका देशभरिका सबै अपाङ्गता भएका विद्यार्थीहरुलाई शैक्षिक छात्रवृत्ति प्रदान गर्ने व्यवस्था गरिएको छ ।
शैक्षिक सत्र २०७०/०७१ का लागि शिक्षा विभागले श्रेणी विभाजन गरी प्रतिव्यक्ति छात्रवृत्तिको रकम निम्नानुसार तोकेको छ ।
“क” श्रेणी :
आफ्नो घरबाट दैनिक आवतजावत गर्न नसक्ने एवं अध्ययनका लागि डेरा गरी बस्नुपर्ने अपाङ्गता भएका विद्यार्थीलाई दार्चुला, हुम्ला, मुगु, जुम्ला, डोल्पा, कालिकोट, मुस्ताङ्ग, मनाङ्ग, रसुवा, सोलु, ताप्लेजुङ्गमा प्रतिमहिना रु. ३००० का दरले १० महिनाका लागि रु. ३०,००० अन्य जिल्लाहरुका लागि प्रतिविद्यार्थी प्रतिमहिना रु. २५०० का दरले १० महिनाका लागि रु. २५,००० ।
“ख” श्रेणी :
घरबाट आउँदाजाँदा र विद्यालयमा रहँदा निरन्तररूपमा अरूको सहयोग र साधन आवश्यक पर्ने अपाङ्ग बालबालिकालाई प्रतिविद्यार्थी प्रतिमहिना रु. ५०० का दरले १० महिनाको रु. ५०००
“ग” श्रेणी :
घरबाट आउँदाजाँदा यातायातको साधन वा अन्य उपकरण प्रयोग गर्नुपर्ने अपाङ्ग बालबालिकालाई प्रतिमहिना प्रतिविद्यार्थी रु. ३०० का दरले १० महिनाको रु. ३०००
“घ” श्रेणी :
घरबाट आउनजान सक्ने सामान्य अपाङ्ग बालबालिकालाई प्रतिमहिना प्रतिविद्यार्थी रु. १०० का दरले १० महिनाको रु. १००० ।
सुविधाका हकदार नेपाल सरकारले गरेको अपाङ्गताको परिभाषा र वर्गीकरण अन्तर्गत समेटिने विद्यालय जाने उमेरका अपाङ्गता भएका बालबालिकाहरू ।
सुविधा प्रदान गर्ने निकाय :
क) जिल्ला शिक्षा कार्यालयमार्फत् स्थानीय सरकारी प्राथमिक, निम्नमाध्यमिक, माध्यमिक विद्यालयहरू
(द्रष्टव्य : स्थानीय स्तरमा कार्यरत गैरसरकारी संस्थाहरूमार्फत् पनि सुविधाजनक छात्रवृत्ति कार्यक्रमहरू सञ्चालन गरिने गरिएको छ ।)
ख) केन्द्रीय सरोकारवाला निकाय : शिक्षा मन्त्रालय/शिक्षा विभाग
सुविधा प्राप्त गर्ने प्रक्रिया
क) छात्रवृत्ति अपाङ्गता भएका विद्यार्थीले आफूले पढ्दै गरेको विद्यालयबाट प्राप्त गर्नेछन । यसको लागि विद्यार्थीले आफ्नो अपाङ्गता परिचयपत्र सहित विद्यालयमा सो छात्रवृत्तिको लागि दावी गर्न सक्नेछ ।
ख) हरेक विद्यालय प्रशासनले आफ्नो विद्यालयमा भएका अपाङ्गता भएका विद्यार्थीको संख्याको आधारमा सम्बन्धित जिल्ला शिक्षा कार्यालयबाट निकासा माग्नुपर्ने र विद्यार्थीलाइ छात्रवृत्ति उपलब्ध गराउनुपर्ने
घ) जिल्ला शिक्षा कार्यालयको लागि माग भए अनुसारको छात्रवृत्तिको बजेट शिक्षा विभागले उपलब्ध गराउनेछ ।
सुविधा प्राप्त गर्ने आधार
क) आर्थिक वर्ष २०६७/०६८ तथा २०६८/०६९ को सरकारको नीति तथा कार्यक्रम
ख) विशेष शिक्षा सञ्चालनसम्बन्धी निर्देशिका, २०६०
ग) कार्यक्रम कार्यान्वयन पुस्तिका, आ.ब. २०६८/०६९, नेपाल सरकार, शिक्षा मन्त्रालय, शिक्षा विभाग ।